Organska hrana – resurs koji će spasiti svijet
Bosna i Hercegovina raspolaže sa preko 1,5 milion ha obradivog zemljišta, od čega 70% otpada na brdsko-planinsko područje. Upravo je ovo zemljište, koje je uglavnom nekontaminirano, uz čiste vodotoke i nezagađen vazduh, veliki resurs za zasnivanje održive organske poljoprivredne proizvodnje.
Prema već poznatoj definiciji „organska hrana je hrana koja je uzgajana po standardima organske proizvodnje, odnosno bez upotrebe pesticida i veštačkog đubriva kada su žitarice, voće i povrće u pitanju, odnosno antibiotika ili hormona u uzgoju životinja čije se meso, ali i druge namirnice životinjskog porekla (jaja i mliječni proizvodi) koriste u ishrani“.
Ciljevi organske proizvodnje
Organska proizvodnja i prerada temelje se na više važnih principa i ideja. Neki od ciljeva organske proizvodnje su:
- Proizvodnja dovoljne količine hrane visokog kvaliteta,
- Prepoznavanje šireg sociološkog i ekološkog uticaja na organsku proizvodnju i sistem prerade
- Održavanje i uvećanje dugoročne plodnosti i biološke aktivnosti tla,
- Razvoj poljoprivrednog i prirodnog biodiverziteta na farmi i u okruženju upotrebom održivih proizvodnih sistema i zaštitom bilja i divljih životinja,
- Promocija odgovorne upotrebe i očuvanja vode i života u njoj,
- Upotreba obnovljivih izvora u proizvodnji i sistemima prerade i izbjegavanje zagađivanja,
- Njegovanje lokalne i regionalne proizvodnje i distribucije,
- Kreiranje harmoničnog balansa između biljne proizvodnje i stočarstva,
- Osiguravanje uslova za život životinja koji će im omogućiti izražavanje osnovnih potreba,
- Upotreba biorazgradivih materijala i materijala koji se mogu reciklirati prilikom pakovanja,
- Osiguranje kvaliteta života koji zadovoljava njihove osnovne potrebe u okviru sigurne i zdrave radne okoline svima koji su uključeni u organsku proizvodnju,
- Uspostavljanje cjelovitog proizvodnog, prerađivačkog i distribucijskog lanca, koji je i socijalno pravedan i ekološki odgovoran,
- Zaštita naslijeđenog znanja i tradicionalnih načina proizvodnje.
Naravno, u proizvodnji organske hrane se upotrebljavaju pesticidi i đubriva, ali oni moraju biti isključivo prirodnog porijekla. Riječ je najčešće o preparatima koji se mogu pripravljati i u domaćinstvu.
Ono što je posebno karakteristično za organsku proizvodnju jeste da je ona regulisana zakonom. Organski proizvod se takvim može smatrati jedino ukoliko ima certifikat koji to i garantuje. Ako ćemo govoriti jezikom zakona, organska hrana je hrana koja je proizvedena u uslovima koji su usklađeni sa standardima propisanim na državnom ili međunarodnom nivou.
Certifikat nam pokazuje da je svaki segment proizvodnje regulisan zakonom kako bi se održala harmonija prirodnih procesa i prirodnih uslova. Jedino se tako mogu obezbijediti kvalitetni i zdravstveno bezbijedni proizvodi koji su u skladu sa biološkim procesima.
U Bosni i Hercegovini, ustanova koja je zadužena za certifikaciju i razvoj standarda proizvodnje i prerade proizvoda po principima organske proizvodnje jeste Organska kontrola iz Sarajeva.
Njihov certifikacijski program je odobren od strane organizacije IOAS (International Organic Accreditation Service) i on predstavlja minimum koji treba biti ispoštovan da bi proizvodnja bila certifikovana.
Prednosti i mane organske hrane
Najveća prednost organske hrane jeste što je to proizvodnja koja ne šteti biljnom i životinjskom svijetu i koja je prihvatljiva po okoliš. Pesticidi kojima se proizvodi tretiraju u organskoj proizvodnji su u potpunosti prirodni i ne štete okolišu, što sa konvencionalnom proizvodnjom nije slučaj.
S obzirom da se proizvodi po ekološkim principima, organska hrana ima puno manje pesticida u sebi što se ističe kao njezina glavna prednost za zdravlje.
Postoji i mišljenje da organska hrana ima više hranjivih elemenata. Iako ovo nema naučno uporište, jasno je da se organska hrana se uzgaja ”prirodno”, poštujući ciklus bilja koje se uzgaja. Organska hrana je i ukusnija od hrane uzgojene konvencionalnim metodama.
Ono što se navodi kao glavna mana organske hrane jeste njena nešto veća cijena. S obzirom na način proizvodnje i blagodeti koje ima, cijena jeste opravdana ali je za naše društvo još uvijek previsoka.
Uglavnom se prodaje u specijalizovanim prodavnicama ili u prodavnicama zdrave hrane.
Ipak, ono što je najveći problem kada je riječ o organskoj hrani jeste činjenica da se pod organskim proizvodom smatra doslovno svašta. Naprimjer, česta je zabluda da je hrana koja se proizvede bez upotrebe pesticida organska. Da bi neki proizvod bio organski, osim što se ne tretira hemikalijama, mora biti proizveden i u uslovima koji su organski. To znači i da zemljište mora biti očišćeno od hemikalija i pesticida.
Zbog toga svi organski proizvođači prolaze period konverzije – odnosno period u kome se njihova proizvodnja „prilagođava“ uslovima organske proizvodnje. U tom periodu, koji obično traje od tri do pet godina, zemljište se takođe oslobađa pesticida i hemikalija i prilagođava organskim preparatima. Tek nakon kraja ovog perioda konverzije, proizvodnja se može nazvati organskom i može dobiti oznaku organske proizvodnje. Ovaj certifikat se mora obnavljati svake godine.
Na našem shopu možete potražiti organske proizvode. Kliknite ovdje da vidite!
0 Comments